The Stages Of Community Organization Based On Tuberculosis Survivors In Jember Regency
DOI:
https://doi.org/10.20414/komunitas.v15i2.11018Keywords:
Community Based Organization, Community Organizing, Drug Resistant, Survivor Based Community, TuberculosisAbstract
This research investigates the stages of organizing tuberculosis survivor-based communities in Jember Regency. Drug-resistant tuberculosis (DR-TB) survivors possess empathy and a sense of urgency due to their personal experiences with the impact of DR-TB. These survivors have established a community-based organization to support DR-TB patients. The location was determined using purposive area sampling. Research informants are categorized into two groups: primary informants (chairperson, representative, and treasurer) and additional informants (DR-TB patients). Data collection techniques included non-participatory observations, semi-structured interviews, and documentation. The findings of this study indicate that the eight stages of organizing Sekawan’s TB community significantly enhance the quality and capacity of community resources, expand the community's presence, and build trust among the public and stakeholders. Moreover, the community's efforts effectively reduce stigma and discrimination against patients, improve patient welfare and recovery rates, and serve as a source of education and support for patients and their families.
Downloads
References
Abduh, Muhammad, dkk. (2023). Survey Design: Cross Sectional dalam Penelitian Kualitatif. Jurnal Pendidikan Sains dan Komputer, Vol. 3, No. 1.
Badan Pusat Statistik. (2022). Jumlah Kasus Penyakit Menurut Kabupaten/Kota dan Jenis Penyakit di Provinsi Jawa Timur, 2021. Retrieved Mei 20, 2023, from https://jatim.bps.go.id/statictable/2022/11/02/2389/jumlah- kasus-penyakit-menurut-kabupaten-kota-dan-jenis-penyakit-di-provinsi-jawa-timur-2021.html
Bungin, Burhan. (2003). Analisis Data Penelitian Kualitatif. Jakarta: PT. Raja Grafindo Persada.
Dinas Kesehatan Provinsi Jawa Timur. Demi Wujudkan Eliminasi TBC 2030, Pemprov Jatim Optimalkan Peran Multi Sektor. (2022). Retrieved Mei 11, 2023, from https://dinkes.jatimprov.go.id/index.php?r=site/berita_detail&id=899#:~:text=Penemuan%20kasus%20TBC
%20sangat%20dipengaruhi,merupakan%20terbanyak%20ketiga%20di%20Indonesia.
Endria, Vika dan Sri Yona. (2019). Depresi dan Stigma TB dengan Kualitas Hidup Pasien Tuberkulosis Paru.
Jurnal Riset Kesehatan Nasional. Vol. 3, No.1.
Fitrah, Muh dan Luthfiyah. (2018). Metodologi Penelitian: Penelitian Kualitatif, Tindakan Kelas, dan Studi Kasus.
Sukabumi: CV. Jejak Publisher.
Hasanah, Khuswatun dan Virginia Ayu Sagita. (2020). Pendampingan Pasien Tuberkulosis Resisten Obat (TBC- RO) Melalui Strategi Komunikasi Interpersonal Organisasi Mantan Pasien. Jurnal Promedia, Vol. 6, No. 1.
Hoe, Kwok Chin. (2015). Peranan Organisasi Berasaskan Komuniti (OBK) dalam Pembangunan Komuniti: Suatu Pemerhati Awal. Malaysian Journal of Society and Space 11 issue 3.
Izzati, dkk. (2023). Manajemen Ekstrakulikuler Muhadharah di Madrasah Aliyah. Jurnal Manajemen Pendidikan Islam. Vol. 4, Issue. 3.
KBBI VI Daring. Retrieved Januari, 13, (2024), from https://kbbi.kemdikbud.go.id/entri/organisasi.
Kementerian Kesahatan Republik Indonesia. TBC. Retrieved April, 5, 2023, from https://yankes.kemkes.go.id/view_artikel/1375/tbc#:~:text=Tuberkulosis%20atau%20TBC%20adalah%20pe nyakit,batuk%20kronis%20dan%20sesak%20napas
Kementerian Kesehatan Republik Indonesia. TBC Akibatkan Banyak Kerugian. Retrieved April, 5, 2023, from https://sehatnegeriku.kemkes.go.id/baca/umum/20190319/4629770/tbc-akibatkan-banyak-kerugian- ekonomi/.
Lukman, Mamat dkk. (2019). Exploring Strategies to Improve The Performance of Community Health Volunteers for Tuberculosis Care and Prevention Qualitative Study. International Journal of Community Based Nursing and Midwifery, Vol. 7, No. 4.
L. Tao dan Kendall K. (2013). Sinopsis Organ System Pulmonologi. Tangerang: Kharisma Publishing Group. Miles Matthew B, dkk. (2014). Qualitative Data Analysis: A Methods Sourcebook Edition 3. United States of
America; Sage Publications.
Nurulitha, Andini. (2013). Pengorganisasian Komunitas dalam Pengembangan Agrowisata di Desa Wisata Studi Kasus: Desa Wisata Kembangarum, Kabupaten Sleman. Jurnal Perencanaan Wilayah dan Kota. Vol. 24, No. 3.
Prasad, Kiran Kamal. (2023). Community Based Organizations. Encyclopedia of the Social and Solidarity Economy.
Putri, Ganis Aliefani Mulya, dkk. (2022). Literature View Pengorganisasian: SDM, Tujuan Organisasi dan Struktur Organisasi. Jurnal Ekonomi Manajemen Sistem Informasi. Vo. 3, Issue. 3.
Rayi, Purnama Citra. (2020). Strategi Komunikasi Relawan Yayasan Pejuang Tangguh TB-RO (PETA) Dalam Pendampingan Pasien Tuberkulosis Resisten Obat (TB-RO) di RSUP Persahabatan Jakarta. Jakarta: Universitas Islam Negeri Syarif Hidayatullah.
Saleh, Rahmat. (2022). Pemberdayaan Komunitas Purna Pekerja Migran Indonesia Melalui Organisasi Berbasis Komunitas Forum Warga Buruh Migran. Jurnal Kependudukan Indonesia.Vol 17, No. 2.
Semiawan, Conny R. 2010. Metode Penelitian Kualitatif: Jenis, Karakteristik, dan Keunggulannya. Jakarta: PT Gramedia Widiasarana Indonesia.
Sistiana, Shabrina Dwitra dan Hendro Prakoso. (2021). Pengaruh Perceived Social Support terhadap Adherence Pasien TB-MDR yang didampingi Peer Educator Yayasan Terjang di Puskesmas Se-Kota Bandung.
Prosiding Psikologi, Vol. 7, No. 1.
Sugiyono. (2017). Metode Penelitian Kualitatif. Bandung: Penerbit Alfabeta.
Syukran, Muhammad, dkk. (2022). Konsep Organisasi dan Pengorganisasian dalam Perwujudan Kepentingan Manusia. Jurnal Manajemen Sumber Daya Manusia, Administrasi, dan Pelayanan Publik, Vol. IX, No. 1.
TB Indonesia. (2021). Apa Sih Perbedaan TBC Reguler dan TBC Resisten Obat (TBC RO)?. Diakses pada 8 Juli 2023, dari https://tbindonesia.or.id/apa-sih-perbedaan-tbc-reguler-dan-tbc-resistan-obat-tbc-ro/
TB Indonesia. (2024). Dashboard Data Kondisi TBC di Indonesia. Diakses pada 26 Juni 2024, dari https://tbindonesia.or.id/pustaka-tbc/dashboard/.
Ujianto, Ari. (2019). Pengorganisasian Komunitas Paska Bencana Studi Kasus: Pengorganisasian Komunitas yang dilakukan UPC/UPLINK di Aceh Paska Bencana Tsunami Tahun 2004. Talenta Conference Series: Local Wisdom, Social, and Arts (LWSA). Vol. 2, Issue. 3.
Wenger, Etienne dkk. (2002). Cultivating Communities of Practice: A Giude to Managing Knowledge.
Massachusetts. Harvard Business School Press.Tersedia dari Google Books.
World Health Organization. The Top 10 Causes of Death. Retrieved April, 3, 2023, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Triska Ayunda Risma Melati, Franciscus Adi Prasetyo, Sari Dewi Poerwanti

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.